Choć wielu właścicieli mieszkań i najemców skupia się na formalnościach zawarcia umowy, to kwestie odpowiedzialności ubezpieczeniowej wciąż pozostają niedopowiedziane. Podnajem to sytuacja szczególna – nie tylko pod względem prawnym, ale i finansowym. W przypadku szkody, niewiedza może kosztować więcej niż wynosi miesięczny czynsz.
Czym jest podnajem i czym różni się od zwykłego najmu?
Podnajem to sytuacja, w której najemca – za zgodą właściciela – oddaje całość lub część wynajmowanego mieszkania do dalszego użytku innej osobie (podnajemcy). W świetle prawa cywilnego to nadal najemca pozostaje stroną umowy wobec właściciela, a podnajemca nie wchodzi w bezpośredni stosunek z właścicielem lokalu. To oznacza, że odpowiedzialność za ewentualne szkody, opóźnienia w płatnościach czy problemy prawne ponosi przede wszystkim najemca główny.
W praktyce wielu właścicieli nie dopuszcza podnajmu bez zgody, a niekiedy nawet wprost tego zabrania w umowie. Warto o tym pamiętać, zanim zdecydujemy się udostępnić lokal dalszym osobom.
Kto ponosi odpowiedzialność za szkody?
To pytanie, które spędza sen z powiek nie tylko najemcom, ale także właścicielom nieruchomości. Odpowiedzialność za szkody w przypadku podnajmu jest złożona – zależy od charakteru szkody, zapisów umownych oraz rodzaju posiadanych polis ubezpieczeniowych.
W najprostszej sytuacji – gdy szkoda powstała z winy podnajemcy – formalnie odpowiada za nią główny najemca. Właściciel może dochodzić odszkodowania od najemcy, a ten – ewentualnie – regresu od osoby, której udostępnił mieszkanie. Problem pojawia się, gdy:
- podnajemca nie ma OC najemcy,
- najemca nie posiada własnej polisy obejmującej sytuacje podnajmu,
- właściciel nie wykupił ubezpieczenia obejmującego różne scenariusze związane z używaniem lokalu przez osoby trzecie.
Czy standardowa polisa właściciela chroni lokal przy podnajmie?
Zazwyczaj nie. Standardowe ubezpieczenie mieszkania (tzw. „mury i wyposażenie”) zabezpiecza lokal przed skutkami zdarzeń losowych, takich jak pożar, zalanie czy huragan. Jednak odpowiedzialność cywilna osób trzecich, które użytkują lokal (np. podnajemcy), nie zawsze jest objęta ochroną. Co więcej, część towarzystw ubezpieczeniowych zastrzega w ogólnych warunkach ubezpieczenia (OWU), że nie ponosi odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez osoby nieuprawnione do przebywania w lokalu – a za takie może zostać uznany nielegalny podnajemca.
Jeśli chcesz mieć pewność, że polisa działa również w przypadku szkód spowodowanych przez podnajemcę, warto rozważyć rozszerzenie ochrony o odpowiednie klauzule lub wykupienie dodatkowego ubezpieczenia OC najemcy.
Więcej szczegółów na temat rozgraniczenia obowiązków między właścicielem a lokatorem możesz znaleźć pod adresem:
https://www.mgprojekt.com.pl/blog/ubezpieczenie-mieszkania-a-wynajem-kto-powinien-wykupic-polise-wlasciciel-czy-najemca/
Jak zabezpieczyć się przed ryzykiem? Praktyczne wskazówki
Po pierwsze – warto precyzyjnie uregulować kwestię podnajmu w umowie najmu. Należy jednoznacznie określić, czy jest on dopuszczalny, na jakich warunkach, z jakim zakresem odpowiedzialności oraz kto ma obowiązek ubezpieczenia.
Po drugie – każdy najemca, który planuje podnajem, powinien:
- poinformować właściciela o zamiarze przekazania lokalu innej osobie,
- upewnić się, że jego polisa OC obejmuje podnajem,
- ewentualnie wymagać od podnajemcy wykupienia własnego OC w życiu prywatnym.
Wreszcie po trzecie – właściciele mieszkań powinni dokładnie analizować OWU i rozważyć zakup bardziej rozbudowanej polisy, obejmującej szkody powstałe w wyniku użytkowania lokalu przez osoby trzecie, także w modelu podnajmu lub wynajmu krótkoterminowego.
Polisa to nie wszystko – liczy się również prewencja
Ubezpieczenie nie zwalnia z obowiązku dbania o lokal. Zarówno właściciel, jak i najemca mają interes w tym, by zachować mieszkanie w dobrym stanie technicznym i estetycznym. Regularne przeglądy, jasno określone zasady użytkowania i kultura współpracy między stronami to fundament bezpiecznego najmu – również w jego rozszerzonej wersji.
Artykuł zewnętrzny.